به گزارش ابصارخبر، فریبرز اصغری کنچوبه دانشجوی شهرستان پارس آباد در تازه ترین یادداشت خود به تحلیل وقایع 28 مرداد32 پرداخت و نوشت؛ با وجود انتشار اسناد مداخله آمریکا و انگلیس در ماجرای 28 مرداد و اثبایت کینه توزی های سران استکبار با جمهوری اسلامی ایران، امروز جای شک و شبهه ای برای سیاسیون غرب‌زده کشور جهت همراهی با ایادی غرب نمی ماند.
ایران تاریخ پرفراز و نشیبی دارد. این تاریخ پر از درس و عبرت، هنگامی که انقلاب مشروطه سرگرفت با تلاطم‌های زیادی روبرو شد، نقش اجانب و سفارتخانه‌های استعمارگرانی مانند انگلیس غیرقابل کتمان است.
اگر اعتراف آمریکایی‌ها به نقش داشتن در کودتای 28 مرداد برای غربگرایان کفایت نمی‌کند، اسناد این کودتا هم پس از گذشت 62 سال از آن واقعه از سوی آمریکا منتشر شده است و در این اسناد این کودتای آمریکایی مسجل است و اگر باز هم ایشان نسبت به این اسناد و مدارک شک دارد، روایت و برداشت او برای ایجاد شک و شبهه در میان مردم و افکار عمومی جوان کشور نمی‌تواند مرجع و سند باشد.
کودتای ۲۸ مرداد از بحث برانگیزترین وقایع تاریخ معاصر ایران به‌شمار می‌رود و صف‌بندی‌های سیاسی جدی میان طیف‌های مختلف درباره آن وجود دارد. طرفداران محمدرضا پهلوی، نخست‌وزیر وقت را به نقض قانون اساسی مشروطه متهم و از برکناری او توسط شاه دفاع می‌کنند و آن وقایع را «قیام و رستاخیز ملی» می‌نامند.
تاریخ به میهن‌دوستی بسیار، پاکدستی فوق‌العاده، شرافت و شجاعت مصدق گواهی می دهد با این حال «خطاهای مهمی چون دلبستگی به قول‌های شفاهی مقامات مذاکره‌کنندگان آمریکایی و انگلیسی و تضعیف جایگاه و تعطیلی مجلس شورای ملی و بی‌توجهی به ترس روزافزون جامعه از خطر همسایه شمالی و نفوذ کمونیسم و الحادی‌گری،عدم مقابله با طرفداران تندرویی چون حزب توده و چاره‌نیاندیشی در برابر مشکلات اقتصادی چون تعطیلی پیاپی بازار‌ها در پی ناامنی و التهابات سیاسی و... خود از عوامل اصلی خستگی مردم و عدم مقابله عمومی با کودتای ۲۸ مرداد محسوب می‌شود.
دولت مصدق که با پافشاری برای در دست گرفتن کنترل کامل منابع نفتی کشور دشمنی دولت‌های غربی را به جان خریده بود، سرانجام در ۱۹ اوت سال ۱۹۵۳ برابر با ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ خورشیدی توسط سرلشکر فضل‌الله زاهدی که از حمایت ایالات متحده برخوردار بود، سرنگون شد.
کودتا علیه دولت مصدق پس از آن امکان‌پذیر شد که ابتدا دولت آمریکا طی عملیاتی موسوم به «عملیات آژاکس» ایران را در آشوب و هرج و مرجی فروبرد که راه را برای سقوط مصدق هموار کرد.
در شصتمین سالگرد کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، آرشیو امنیت ملی آمریکا اسنادی را منتشر کرد که ضمن نشان دادن نقش سازمان سیا در رهبری اقدام فوق، آن را بخشی از فعالیت سیاست خارجی آمریکا به شمار آورد.
در ژوئن ۲۰۱۷ سازمان سیا ضمن تأیید نقش خود در کودتا اسنادی در این زمینه منتشر نمود.
در اسنادی که از طبقه‌بندی محرمانه خارج شده‌اند ارجاعاتی به رمز آژاکس (رمز عملیات آمریکایی‌ها در کودتای ۲۸ مرداد که از نام شوینده ایجکس شرکت کولگیت-پالمولیو گرفته شده است) وجود دارد. این اسناد از جمله پرونده‌های کاری روزولت است که در روزهای منتهی به کودتا در تهران به سر می‌بُرد. این اسناد که در آرشیو آژانس امنیت ملی ایالات متحده آمریکا و نیز مجله فارین پالیسی منتشر شدند، بر اساس قانون دسترسی آزادی به اطلاعات در ایالات متحده آمریکا در اختیار همگان قرار گرفت.
این سند نخستین بار در سال ۱۹۸۱ منتشر شده بود، اما بخش‌های مهم آن از جمله بخش سوم موسوم به «اقدام پنهان» که در واقع تشریح عملیات کودتا است، به علاوه همه اشارات مستقیم به «تی‌پی‌آژاکس» (TPAjax) که اسم رمز عملیات بود، در دسترس عموم قرار نگرفته بود.
مجله «فارین پالیسی» در حاشیه انتشار این اسناد آورده «سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا و بریتانیا برای تحقق اهداف خود در اجرای کودتا، پروژه‌ای چندلایه و پیچیده را هم‌زمان به پیش بردند: استفاده از ماشین پروپاگاندای خود برای تخریب وجهه سیاسی محمد مصدق، رشوه دادن به برخی از نمایندگان وقت پارلمان ایران، سازماندهی نیروهای نظامی و در نهایت به راه انداختن راهپیمایی‌ها و اعتراضات خیابانی.» بخشی از اسناد سیا درباره ایران که به مقطع کودتا مربوط می‌شوند در دهه ۱۹۶۰ از میان رفته‌اند.
در سال ۲۰۰۰، مادلین آلبرایت به تأیید نقش‌آفرینی آمریکا در کودتای ۲۸ مرداد ایران پرداخت. در سال ۲۰۰۹ نیز، باراک اوباما نقش آمریکا در کودتای ۲۸ مرداد را تأیید کرد بااین حال هیچ‌کدام از مسوولین این کشور تا کنون به عذرخواهی رسمی از مردم ایران، برای این کودتا، نپرداخته‌اند، جک استراو، وزیر امور خارجه پیشین بریتانیا تنها مقام رسمی این کشور بود که در طول این سالها با اشاره‌ای گذرا به نقش این کشور در کودتای ۲۸ مرداد، آن را از موارد بارز مداخله بریتانیا در امور داخلی ایران خواند.
در ۵ شهریور ۱۳۹۲ نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران با دو فوریت طرحی موافقت کردند که در صورت تصویب نهایی، دولت را به پیگیری حقوقی و سیاسی دریافت خسارت از آمریکا و بریتانیا در ارتباط با کودتای ۲۸ مرداد علیه دولت محمد مصدق ملزم خواهد کرد. از مجموع ۲۱۷ نماینده حاضر درمجلس ایران، ۱۷۳ نماینده به دو فوریت طرح پیگیری حقوقی و سیاسی دریافت خسارت ناشی از کودتای ۲۸ مرداد رای موافق، ۱۶ نماینده رأی مخالف و ۱۱ نمایده رأی ممتنع دادند.
تصویب طرح دو فوریتی، برای بررسی و پیگیری خسارت ناشی از کودتای ۲۸ مرداد ضروری به نظر می رسد به این ترتیب دولت ایران می تواند از سوی مجلس ملزم به پیگیری دریافت خسارت ناشی از کودتای ۲۸ مرداد شود.
انتهای پیام/