به گزارش ابصارخبر ایرج فتحی در یادداشت خود به بیان برخی از آداب و رسوم مردم اردبیل در ایام نوروز پرداخت و نوشت:با رفتن فصل زمستان و نوید بهاری نو، بنا به رسم دیرینه در اردبیل، خانواده ها خود را برای یک سال نو و زندگی سرشار از شادی آماده می کنند. در این راستا خانه تکانی یکی از آداب کهن و تقریبا اجباری در بین خانواده های مردم شهر است که با کمک هم شروع به تمیز کردن خانه و حیاط و ... و حتی مساجد و امام زاده ها می کنند.
در این بین هستند خانواده هایی که از این فرصت استفاده کرده و به بازار مشهور شهر که راسته بازار نام دارد رفته و خرید سال نوی خود را برای خانواده شروع می کنند. آخرین چهارشنبه سال یا همان چهارشنبه سوری در اردبیل حال و هوای دیگری مثل شهر های دیگر دارد ولی با یه تفاوتهای عمده و مخصوص منطقه اردبیل. در این روز خاص، خانواده ها بنا به رسم دیرینه و پس از خانه تکانی و تمیز کردن محل زندگی، در بعد ظهر همان روز بلافاصله شروع به تزئین سفره هفت سین در خانه نموده و خود را برای شب چهارشنبه سوری آماده می کنند.
در چهارشنبه سوری بیشتر خانواده ها علاوه بر چیدن سفره هفت سین، تهم مرغ های سفیدی را داخل پوست پیاز در ظرفی گذاشته و آب به آن اضافه نموده و پس از مدتی جوشاندن، تخم مرغ های سفید تبدیل به تخم مرغ طلایی یا قهوه ای رنگ شده و مادر یا مادر بزرگ هر خانواده به هر کدام از بچه ها چند عدد از آن تخم مرغها را داده و بقیه را در سفره هفت سین قرارمی دهند. آیین قدیمی سبزه پروری در خانه ها هم از شور و شوق بیشتری در هر خانه برخوردار است. معمولا چهار روز مانده به چهار شنبه سوری و چند روز مانده به عید، مادران و مادربزرگها گندم را تمیز کرده و پس از یک روز خیساندن ان در ظروف به سلیقه خود، آن را در جایی گرم قرار داده و پس از مدتی گندم ها جوانه زده و سبزی خاصی به خانه می دهند که این ظروف سبزه زده شده را هم در گوشه ای از اتاق خانه یا سفره هفت سین قرار می دهند.
معمولا از قدیم الایام رسم بر این بوده که در برخی خانواده ها به تعداد اعضاء آن خانواده سبزه درست می کنند.
یکی از وسایل خوردنی سفره چهارشنبه سوری آجیل مخصوصی بنام قاروشوق هست که در اکثر خانه های شهر اردبیل و در روز چهارشنبه سوری مشاهده می کنیم. قسمتهای مختلف این آجیل مخصوص به ترتیب : انجیل، کشمش، نخود، خرمای خشک، پسته، تخم کدو، قیصی خشک و ... می باشد که با سلیقه خاصی در ظروفی مخصوص پذیرایی قرار می دهند. گذشته از همه این مطالب آن چیزی که مهمتر از همه در شب چهارشنبه سوری در خانه ها و سفره های هر خانواده خود را بخوبی نشان می دهد غذای معروف چهارشنبه سوری برای شام در شهر اردبیل است و آن نوعی غذای لذیذ بنام سوتتی پلو.
سوتتی پلو یا همان شیر برنج با طبع خاصی در اکثر خانواده ها درست می شود. به این ترتیب که برخی از خانواده ها در آن روز خاص برنج را با شیر بصورت کته پخت کرده و داخل آن قیصی و کشمش نیز اضافه می کنند و در کنار آن هم از ماهی دودی خوش مزه ای در سفره ها استفاده می شود. یک سفره خوب وتمام عیار در روز چهار شنبه سوری در خانه های اردبیل شامل همین غذاهایی که گفته شد می شود. گذشته از غذاهای محلی و بومی در این روز و شب عید در اردبیل، این رسم و رسومات دیرینه است که جلوه خاصی به نوروز و عید در اردبیل داده است. مثلا در شب چهارشنبه سوری قبل از صرف شما بزرگان هر خانواده به بچه ها عیدی می دهند که این عیدی یا پول است یا تخم مرغ رنگی و آجیل وشکلات که بعد از این مراسم تعدادی از خانواده ها برای ادای احترام به بزرگان به صله رحم می روند. البته از روزگاران دور در این شهر پس از اینکه خورشید غروب می کند.
جوانان شهر بصورت دسته جمعی و یا در کنار خانواده خود به کوچه و فضاهای بازی رفته و با روشن کردن آتش با این نیت که همه غم ها و کدرهای خودرا با این آتش به فراموشی می سپارند بخشی از آیین چهار شنبه سوری را به جا می آوردند که در این بین سهم بچه های اردبیلی در این بین واقعا به چشم می خورد. پس از روز چهارشنبه سوری مردم دوباره خود را برای روز مهم آنهم لحظه تحویل سال آماده می کنند. در چنین ایامی واقعا از چهره و رفتار مردم شهر اردبیل به خوبی پیداست که همه منتظر یک تحول خاصی در زندگی بوده و دنبال شادی و نشاط هستند و خود را برای رفتن به استقبال بهار آماده می کنند. معمولا در چنین ایامی هستند خانواده هایی که پا پیش می گذارند و واسطه امر خیر می شوند و کسانی را که از قبل با هم قهر بوده دوباره سر سفره هفتسین مادر بزرگها آشتی می دهند که این رسم دیرینه هم به نوبه خود در این شهر قابل توجه می باشد.
دیدار با خانواده های شهداء و پیشکسوتان فامیل و دیدار با کودکان یتیم و سرای سالمندان بخشی از رسم و رسوم مردم اردبیل در این روزهاست. تا اینکه بالاخره لحظه تحویل سال فرامی رسدو خانواده ها با نشستن دور سفره هفتسین در هر خانه و قرائت تلاوتی از آیات قرآن و دعاهای خاص این روز سال جدید خود را آغاز می کنند که در این بین نمی شود از کنار شادی بچه های خانواده به هنگام دریافت عیدی و اسکناس های تروتازه از دستان بزرگترها گذشت. شهر اردبیل از دیرباز تا کنون در ایام نوروز و فرارسیدن بهار طبیعت رسم و روسوم های مختلفی به خود دیده است که در مجال این یادداشت نخواهد گنجید و امید است نویسندگان اردبیلی روز یبرای هر منطقه از این استان رسم و رسوم عید نوروز را به رشته تحریر در بیاورند.
امید است درسال جدید همه مشکلات کشور ما و دغدغه های اصلی مردم برطرف شده و ملت ایران با اقتداری که خود شایسته آنند بتوانند در جهان بدرخشند.
انتهای پیام/